راه آهن رشت - آستارا اتصال مستقیم ایران به اروپا بدون عبور از ترکیه
به گزارش وبی کارت، یک کارشناس صنعت ریلی اظهار داشت: تکمیل راه آهن رشت - آستارا مسیر امکان اتصال ریلی ایران به اروپا بدون عبور از ترکیه را فراهم می آورد، ضروریست روند اجرای پروژه با شتاب بیشتری دنبال شود.
محمدجواد شاهجویی کارشناس صنعت ریلی در گفتگو با خبرنگار مهر با تشریح ابعاد پروژه راه آهن رشت - آستارا و نقش آن در تکمیل کریدور شمال - جنوب اظهار داشت: پروژه ریلی رشت - آستارا یکی از حلقه های مفقوده شاخه غربی کریدور شمال - جنوب به حساب می آید و تکمیل آن برای برقراری اتصال کامل ریلی بین ایران و روسیه، بخصوص مسکو و سن پترزبورگ، اهمیت اساسی دارد.
وی اظهار داشت: اتصال ریلی ایران به روسیه صرفا به این پروژه محدود نیست و راه آهن ایران از چند مسیر دیگر نیز به شبکه ریلی روسیه متصل است. هم اکنون از ناحیه سرخس و همینطور از راه اینچه برون، ایران به روسیه به شکل تمام ریلی متصل است که این اتصال با عبور از ترکمنستان و قزاقستان برقرار می شود. افزون بر این، از مسیر دریای خزر نیز اتصال کریدور شمال - جنوب به روسیه وجود دارد.
شاهجویی اضافه کرد: در شاخه غربی دریای خزر، راه آهن رشت به عنوان پروژه ای مهم مطرح است و مسیر جلفا نیز که در گذشته فعال بوده، به علت نبود زیرساخت ریلی در نخجوان فعلا بلااستفاده است. جمهوری اسلامی ایران پیگیری می کند که تمامی این مسیرها تکمیل شده و از نظر ظرفیت نیز توسعه یابند.
وی اشاره کرد: در کنار این پروژه، توسعه ظرفیت در اینچه برون، سرخس، کشتیرانی در دریای خزر و توسعه بنادر نیز بطور جدی در دستور کار قرار دارد. در این راستا، طی دو سال قبل اتصال ریلی بندر کاسپین نیز به شبکه سراسری برقرار شد که قدمی مهم در تقویت این کریدور به حساب می آید.
این کارشناس صنعت ریلی بیان کرد: پروژه رشت - آستارا به طول تقریبی ۱۶۲ کیلومتر نیازمند سرمایه گذاری نزدیک به یک میلیارد دلار است. راه آهن قزوین - رشت در سال ۱۳۹۶ تکمیل و به بهره برداری رسید و در سالهای اخیر نیز پیگیری اجرای راه آهن رشت - آستارا به شکل جدی دنبال شده است. این مسیر بخشی مهم از ترسیم کامل کریدور شمال - جنوب شمرده می شود.
وی اظهار داشت: این پروژه به علت ملاحظات زیست محیطی و ابعاد فنی با چالش هایی روبه روست؛ همچون این که در ابتدا قرار بود حدود ۴۰ کیلومتر از مسیر روی پل ساخته شود اما حال بحث افزایش این رقم به ۸۰ کیلومتر مطرح است که سبب افزایش قابل توجه هزینه ها و طولانی شدن زمان بهره برداری خواهد شد.
شاهجویی اضافه کرد: هم اکنون مقرر شده است که این پروژه با فاینانس روسیه اجرا شود و مباحثی همچون تملک اراضی و طراحی مرحله اول پروژه در دست اقدام است. بهینه ترین حالت از نظر ما این بود که روس ها به شکل مستقیم در این پروژه سرمایه گذاری کنند تا در آینده تضمین بار نیز بشکل مطمئن تری تامین شود.
وی اظهار داشت: طرف روس ارقام مختلفی جهت استفاده از این کریدور مطرح می کند و بر مبنای برخی برآوردها صحبت از جابه جایی بار بیشتر از ۱۰ تا ۲۰ میلیون تن در سال است. این در شرایطی است که راه آهن رشت - آستارا با پایه طراحی هفت میلیون تن در سال درحال برنامه ریزی است، هرچند نگرانی هایی وجود دارد که همین ظرفیت نیز به صورت کامل مورد بهره برداری قرار نگیرد.
این کارشناس صنعت ریلی اضافه کرد: علیرغم این ملاحظات، راه اندازی این خط ریلی ضروریست و حتی باید مسیرهای دیگری همچون راه آهن گرمسار - اینچه برون، مسیر سرخس و مسیر جلفا تقویت شوند و مسیر دریای خزر نیز فعال تر گردد.
وی خاطرنشان کرد: در کنار گسترش زیرساخت های اتصال به روسیه، باید چالش های موجود در جذب بار از روسیه و کشورهای عضو اتحادیه کشورهای مستقل مشترک المنافع (CIS) برطرف شود تا کریدور شمال - جنوب بتواند به ظرفیتهای بالاتر برسد و نقش پررنگ تری در ترانزیت منطقه ای ایفا کند.
شاهجویی با اشاره به مزایای راه آهن رشت - آستارا اظهار داشت: تکمیل این مسیر ریلی بااینکه به طور عمده با هدف تقویت کریدور شمال - جنوب دنبال می شود، اما می تواند امکان اتصال مستقیم ایران به اروپا را نیز تا حدودی فراهم آورد.
وی اضافه کرد: هم اکنون دسترسی ریلی ایران به اروپا صرفا از مسیر ترکیه ممکن است، اما راه اندازی این پروژه می تواند اتصال ایران را به بنادر پوتی و سایر نقاط اروپایی بدون عبور از ترکیه برقرار کند. در عین حال هدف اصلی از اجرای این طرح، ایجاد ارتباط کامل با مراکز عمده بار و مصرف در غرب روسیه بخصوص شهر های مسکو و سن پترزبورگ است. ازاین رو اهمیت این راه آهن حتی از مسیرهای گرمسار - اینچه برون و سرخس نیز بالاتر ارزیابی می شود.
این کارشناس صنعت ریلی اشاره کرد: در آستارا، بندر ریلی و پایانه حمل و نقل با همکاری جمهوری آذربایجان توسعه یافته و این کشور در ساخت بندر و ترمینال ریلی ایران سرمایه گزاری نموده است. ظرفیت فعلی این پایانه کمتر از یک میلیون تن در سال است اما روند توسعه آن ادامه دارد و چشم انداز افزایش ظرفیت در سال های آتی کاملا قابل تحقق است.
وی خاطرنشان کرد: در صورت تکمیل و بهره برداری از طریق آهن رشت - آستارا، انتظار می رود این مسیر بتواند در گام نخست سالانه حدود ۷ میلیون تن بار را جابه جا کند و اتصال کامل به مسکو و سن پترزبورگ برقرار شود. به این ترتیب، کریدور شمال - جنوب از نظر ریلی به صورت کامل تکمیل خواهد شد و امکان بهره برداری حداکثری از ظرفیت ترانزیتی کشور فراهم می شود.
شاهجویی با اشاره به علل تأخیر در تکمیل و بهره برداری پروژه راه آهن رشت - آستارا اظهار داشت: این پروژه علاوه بر چالش های فنی و زیست محیطی، با مسایل جدی تامین مالی نیز مواجه بوده است و به این علت پیشرفت آن تابحال به کندی صورت گرفته است.
وی اظهار داشت: بنا بود تامین مالی این طرح از محل فاینانس روسیه انجام شود؛ به همین دلیل با امضای سند همکاری و موافقت نامه ای که در زمان دولت سیزدهم به امضا رسید، یک خط اعتباری ۱.۶ میلیارد دلاری از جانب روس ها برای اجرای این پروژه تخصیص یابد.
این کارشناس صنعت ریلی اضافه کرد: در کنار مبحث تامین اعتبار، مباحث فنی همچون تعیین عرض خط نیز مطرح بود. در مقاطعی بحث بر سر این بود که خط با استاندارد عریض روسیه ساخته شود یا با عرض ۳۵- ۱۴ میلی متری استاندارد ایران. حتی در دوره ای پیشنهاد اجرای مسیر با دو عرض یا «دو گیج» نیز عنوان شد که به علت دشواری های فنی کنار گذاشته شد و در نهایت تصمیم بر اجرای خط با استاندارد ۳۵- ۱۴ میلی متری (UIC) گرفته شد.
وی اظهار داشت: مسایل زیست محیطی نیز از دیگر چالش های این پروژه به شمار می رود؛ بخصوص موضوعات مربوط به جنگل گیسوم و مناطق حساس طبیعی که برخی کارشناسان نسبت به لطمه های احتمالی آن اخطار داده اند. در عین حال، از دیدگاه بنده اصلی ترین موانع تابحال مربوط به تملک اراضی و تامین مالی بوده است.
شاهجویی خاطرنشان کرد: در صورت رفع این چالش ها، برآورد می شود که این مسیر ریلی ظرف سه تا چهار سال آینده قابل تکمیل باشد، هرچند این بازه زمانی طولانی است و لازم است روند اجرای پروژه با شتاب بیشتری دنبال شود تا بهانه ای برای تعلل در جذب بار از جانب روسیه یا سایر کشورهای منطقه وجود نداشته باشد.
وی در آخر اشاره کرد: بهره برداری از این مسیر می تواند زمینه جابه جایی حداقل ۷ میلیون تن کالاهای روسیه شامل وارداتی، صادراتی و ترانزیتی را فراهم آورده و علاوه بر روسیه، کشورهای آذربایجان و دیگر همسایگان نیز از ظرفیتهای آن بهره مند شوند. به طور خلاصه، هم اینک دسترسی ریلی ایران به اروپا صرفاً از مسیر ترکیه امکان دارد، اما راه اندازی این پروژه می تواند اتصال ایران را به بنادر پوتی و سایر نقاط اروپایی بدون عبور از ترکیه برقرار کند. این کارشناس صنعت ریلی اشاره کرد: در آستارا، بندر ریلی و پایانه حمل و نقل با همکاری جمهوری آذربایجان توسعه یافته و این کشور در ساخت بندر و ترمینال ریلی ایران سرمایه گزاری نموده است. ظرفیت فعلی این پایانه کمتر از یک میلیون تن در سال است اما روند توسعه آن ادامه دارد و چشم انداز افزایش ظرفیت در سالهای آتی کاملا قابل تحقق است.
منبع: وبی كارت
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب